NREGA ही एक सरकारी योजना आहे ज्याचा उद्देश ग्रामीण नागरिकांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे आहे. या माहितीपूर्ण ब्लॉग पोस्टमध्ये त्याचे फायदे आणि ते कसे कार्य करते याबद्दल अधिक जाणून घ्या.
नरेगा राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा
राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (NREGA) ही ग्रामीण भागातील नागरिकांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने 2005 मध्ये सुरू करण्यात आलेली ऐतिहासिक सरकारी योजना आहे. या योजनेचे 2009 मध्ये महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (MGNREGA) असे नामकरण करण्यात आले. हा कायदा भारताच्या ग्रामीण भागातील प्रत्येक कुटुंबाला 100 दिवसांच्या रोजगाराची हमी देतो. या ब्लॉग पोस्टमध्ये, आम्ही नरेगा म्हणजे काय, ते कसे कार्य करते आणि त्याचे फायदे यावर चर्चा करू.
राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा काय आहे?
राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (NREGA) ही भारत सरकारने ग्रामीण भागातील नागरिकांना नोकरीच्या संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी सुरू केलेली एक सामाजिक कल्याणकारी योजना आहे. 2005 मध्ये हा कायदा लागू करण्यात आला होता ज्यामध्ये प्रौढ सदस्य अकुशल कामगार काम करण्यासाठी स्वेच्छेने काम करतात. अशा प्रत्येक कुटुंबाला एका आर्थिक वर्षात किमान 100 दिवस हमी मजुरीचा रोजगार उपलब्ध करून ग्रामीण लोकसंख्येला उपजीविकेची सुरक्षा सुनिश्चित करण्याच्या उद्देशाने लागू करण्यात आला होता.
NREGA कशी काम करते?
NREGA योजनेंतर्गत प्रत्येक ग्रामीण कुटुंबाला रोजगारासाठी नोंदणी करता येते. सरकार प्रत्येक नोंदणीकृत कुटुंबाला 100 दिवसांच्या रोजगाराची हमी देते. नोंदणीकृत कुटुंबे स्थानिक ग्रामपंचायत (ग्रामपरिषद) कार्यालयात नोकरीसाठी अर्ज सादर करू शकतात. नोकरीच्या अर्जावर प्रक्रिया केली जाते आणि अर्ज केल्याच्या १५ दिवसांच्या आत घरच्यांना काम सोपवले जाते. नेमून दिलेले काम अकुशल अंगमेहनतीचे असते आणि मजुरीचा दर राज्य सरकार ठरवते. पेमेंट थेट कामगाराच्या बँक खात्यात केले जाते.
हे हि वाचा –NREGA नरेगा जॉब कार्ड महाराष्ट्र 2023 ऑनलाइन पहा ?
नरेगाचे फायदे
रोजगाराच्या संधी:
NREGA ग्रामीण लोकसंख्येला रोजगाराच्या संधी उललब्ध करून देते. ज्यामुळे हाताला काम मिळते आणि उपजीविकेचे साधन उपलब्ध होऊन गरिबीला हातभार लागू शकतो.
मालमत्ता निर्माण:
NREGA अंतर्गत नियुक्त केलेले काम जलसंधारण, जमीन विकास आणि वनीकरणाशी संबंधित असते. हे काम मालमत्ता निर्मितीमध्ये योगदान देते आणि ग्रामीण पायाभूत सुविधांच्या विकासात मदत करते.
महिलांचे सक्षमीकरण:
NREGA योजनेत एक तृतीयांश कामगार महिला आहेत याची खात्री करून लैंगिक समानतेला प्रोत्साहन दिले जाते. या योजनेत महिला आणि पुरुषांना समान वेतन दिले जाते.
ग्रामीण विकास:
NREGA मालमत्ता तयार करून आणि ग्रामीण पायाभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करून ग्रामीण भागाच्या विकासात मदत करते.
गरिबी कमी करणे:
नरेगा ग्रामीण जनतेला रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देते, ज्यामुळे गरिबी कमी होण्यास मदत होते.
FAQs
नरेगासाठी कोण पात्र आहे?
प्रत्येक ग्रामीण कुटुंब ज्यांचे प्रौढ सदस्य स्वयंसेवक अकुशल हाताने काम करतात ते नरेगासाठी पात्र आहेत.
नरेगा अंतर्गत मजुरीचा दर किती आहे?
मजुरीचा दर राज्य सरकार ठरवते आणि राज्यानुसार बदलतो.
नरेगासाठी काही वयोमर्यादा आहे का?
नाही, नरेगासाठी वयोमर्यादा नाही. ग्रामीण कुटुंबातील कोणताही प्रौढ सदस्य रोजगारासाठी नोंदणी करू शकतो.
Conclusion
ग्रामीण जनतेला रोजगाराच्या संधी आणि उपजीविकेची सुरक्षा सुनिश्चित करण्याच्या दिशेने नरेगा हे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देण्यात, मालमत्ता निर्माण करण्यात आणि ग्रामीण भागात योगदान देण्यात ही योजना यशस्वी ठरली आहे.
वेबसाईट : NREGA
How to Use Onion Juice for Hair: Natural Remedies for Hair Problems
I am a professional film serial writer director and apart from this work I do blogging full time.I am the founder of 24 Yes Entertainment a production house.Besides this I have written and directed many OTT serials till date.