तुळशी विवाह हा हिंदू धर्मातील एक महत्त्वाचा सण आहे. कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या द्वादशी तिथीला हा सण साजरा केला जातो. या दिवशी भगवान विष्णूच्या शालिग्राम रूपाशी तुळशीच्या विवाहाची परंपरा आहे.
Tulasi Vivaha चे महत्व
Tulasi Vivaha चे अनेक महत्त्व आहे. या दिवशी तुळशी विवाह केल्याने घरात सुख-समृद्धी, शांती आणि समृद्धी नांदते असे मानले जाते. तसेच, तुळशी विवाह केल्याने सर्व इच्छा पूर्ण होतात, असेही मानले जाते.
या दिवशी भगवान विष्णू चार महिन्यांच्या योग निद्रेतून उठतात. या दिवशीपासून मांगलिक कार्यांची सुरुवात होते.
तुळशीला भगवान विष्णूची पत्नी मानले जाते. म्हणूनच, भगवान विष्णूच्या शालिग्राम स्वरूपाशी तुळशीचा विवाह केला जातो. या विवाहामुळे भगवान विष्णू आणि तुळशी यांच्यातील प्रेम आणि आदर वाढतो.
हे हि वाचा – Vijayadashami : विजयादशमी का साजरी केली जाते ?
तुळशी विवाह केल्याने वातावरणात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते. तसेच, वाईट शक्ती दूर होतात.
तुळशी विवाह हे एक पवित्र व्रत आहे. या व्रताचे पालन केल्याने भक्तांना मोक्ष प्राप्त होतो.
तुळशी विवाहाचा मुहूर्त हा सकाळी 6 ते 9 या वेळेत असतो. या वेळेत तुळशी विवाह केल्याने विशेष पुण्य मिळते.
आख्यायिका
कांचीनगरीत कनक नावाचा राजा होता. त्याला एक किशोरी नावाची मुलगी होती. तिची पत्रिका पाहून ज्योतिषाने सांगितले जो तिच्याशी विवाह करेल त्याच्या अंगावर वीज पडून तो मरेल.
एका ब्राह्मणाने किशोरीला द्वादशाक्षरी विष्णू मंत्र सांगितला त्या मंत्राचा जप करावा, तुळशीची पूजा व कार्तिक शुद्ध नवमीला तिचा विष्णूशी विवाह लावावा असे व्रत त्यांनी सांगितले व ती त्याप्रमाणे करू लागली.
एकदा एक गंध्याने तिला पाहिले व तो तिच्यावर मोहित झाला माळिणीच्या मदतीने स्त्री वेष घेऊन त्या माळिणीबरोबर तो किशोरीकडे आला. ती माळीण म्हणाली, ही माझी मुलगी आहे. फुलांची रचना करण्यात तरबेज आहे. तुला देवासाठी फुलांच्या नाना प्रकारच्या रचना करून देत जाईल. गंधी किशोरीकडे दासी म्हणून राहू लागला.
हे हि वाचा – खंडेनवमी सणाला शस्त्रांची पूजा का केली जाते?
कांची राजाचा पुत्र मुकुंद हाही किशोरीवर मोहित झाला होता. तो सूर्याची खूप उपासना करायचा. सूर्याने स्वप्नात दृष्टांत देऊन त्याला सांगितले की, तू किशोरीचा नाद सोडून दे तिच्याशी विवाह करणारा वीज पडून मरेल. मुकुंद सूर्याला म्हणाला, तुझ्यासारख्या देवाला तिचे वैधव्य टाळता येईल. किशोरी मला लाभली नाही तर मी अन्न पाणी वर्ज्य करून मरून जाईन.
सूर्याने किशोरीच्या वडलांना दृष्टांत देऊन सांगितले की राजपुत्र मुकुंदाला तू आपली मुलगी दे. कनक राजाला हा विवाह मान्य करणे भाग पडले. कार्तिक द्वादशी ही लग्नाची तिथी ठरली. गंध्याला हे सर्व कळले. तो खूप दुःखी झाला, व त्याने ठरवले की, लग्न मंडपात जाण्याआधी तिचा हात धरायचा त्याच वेळी मेघगर्जनांसह विजा कडकडल्या किशोरीही भांबावून गेली व ती बाहेर आली व गंध्याने तिचा हात धरला व त्याच क्षणी गंध्याच्या डोक्यावर वीज कोसळली व तो मरण पावला. नंतर राजपुत्र मुकुंद याच्याशी तिचा विवाह झाला. तुळशी व्रताच्या प्रभावाने किशोरीचे वैधव्य टळले.
तुलसी व्रत हे एक काम्य व्रत आहे. तुळसी विवाह करणे हा या व्रताचाच भाग मानला जातो. यानिमित्ताने कर्त्याला कन्यादानाचे पुण्य लाभते असे मानले जाते.
तुळशी विवाह विधि
- प्रथम, तुळशीच्या झाडाला शुद्ध पाण्याने धुवावे आणि त्याला शृंगार करावा.
- मग, शालिग्रामाला शुद्ध पाण्याने धुवावे आणि त्यालाही शृंगार करावा.
- मग, तुळशी आणि शालिग्रामाला एकत्र बसवावे आणि त्यांचे विवाह सोहळा घ्यावा.
- या सोहळ्यावेळी मंत्रोच्चार करून तुळशी आणि शालिग्रामांचे आशीर्वाद घ्यावेत.
तुळशी विवाह हे एक अत्यंत पवित्र कार्य आहे. या दिवशी तुळशी विवाह केल्याने आपल्याला अनेक लाभ मिळतात.
तुळशी विवाह सोहळा संपल्यानंतर, तुळशी आणि शालिग्रामाला प्रसाद अर्पण करा. तसेच, तुळशीला जल अर्पण करा आणि तुळशीची पाने खा.
I am a professional film serial writer director and apart from this work I do blogging full time.I am the founder of 24 Yes Entertainment a production house.Besides this I have written and directed many OTT serials till date.
Your article is something that I truly like, and I blog very frequently. In point of fact, the piece has already piqued my attention. I am going to save your website to my bookmarks and continue to check it for brand spanking new information.
You’re so awesome! I don’t believe I have read a single thing like that before. So great to find someone with some original thoughts on this topic. Really.. thank you for starting this up. This website is something that is needed on the internet, someone with a little originality!