सायबर गुन्ह्यांमध्ये जनरेटिव्ह एआयचा वापर वाढतोय; तज्ज्ञांची चिंता वाढली
जनरेटिव्ह आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) तंत्रज्ञान सायबर गुन्हेगारीच्या क्षेत्रात मोठा बदल घडवत असल्याबाबत तज्ज्ञांनी चिंता व्यक्त केली आहे. सायबर गुन्हेगार या तंत्रज्ञानाचा वापर करून फसवणुकीचे नवे तंत्र विकसित करत असून, ती अधिक गुंतागुंतीची आणि ओळखणे कठीण होत आहे.
AI गुन्हेगारांचे तंत्र आणि युक्त्या
एका सक्रिय सायबर गुन्हेगाराने नाव न सांगण्याच्या अटीवर फसवणुकीचे तंत्र उघड केले. त्यांनी सांगितले की, फसवणुकीसाठी भावना खेळवणे आणि डिजिटल साधनांचा उपयोग करणे हे प्रमुख घटक आहेत. “काही दिवस आमच्याकडे भरपूर लीड्स असतात, तर काही दिवशी काहीही नसतं,” असे त्यांनी सांगितले.
हे हि वाचा – Sunita Williams आणि इतर अमेरिकन अंतराळवीर किती पगार घेतात..?
हे लीड्स मुख्यतः डेटा चोरीतून किंवा डार्क वेब वरून मिळवले जातात. यामध्ये फोन नंबर, ईमेल पत्ते आणि आधार कार्डाचे तपशील सामील असतात. कर भरण्याचा हंगाम किंवा सणासुदीचा काळ अशा विशिष्ट वेळी फसवणूक केली जाते कारण त्यावेळी लोकांमध्ये गडबड असते.
जनरेटिव्ह AI मुळे फसवणूक सुलभ
गुन्हेगारांनी उघड केले की, “60-70 टक्के काम एआयवर अवलंबून आहे. बनावट प्रोफाइल तयार करणे, आवाज बदलणे किंवा अशक्य ते शोधता न येणारे कॉल्स करणे या तंत्रज्ञानामुळे काम सोपे झाले आहे,” असे त्यांनी सांगितले.
आवाज क्लोनिंगसारख्या तंत्राचा वापर करून, गुन्हेगार प्रतिष्ठित व्यक्तींच्या आवाजात गुंतवणुकीचा सल्ला देतात किंवा अधिकृत व्यक्ती असल्याचे भासवून बेकायदेशीर देणी मागतात.
आधार डेटा आणि डिजिटल ओळख चोरीचा धोका
आधार डेटासारखी वैयक्तिक माहिती डार्क वेबवर विकली जाते, ज्यामुळे गुन्हेगारांना लोकांना अधिक अचूकपणे लक्ष्य करता येते.
माणसांवर होणारे परिणाम आणि नुकसान
गेल्या वर्षभरात भारतात 90,000 हून अधिक डिजिटल अटक फसवणूक प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत, ज्यात ₹2,100 कोटींहून अधिक रक्कम गमावली गेली आहे. कर्नाटकातील एका विद्यार्थिनीने ₹18,000 गमावले, तर उत्तर प्रदेशातील एका व्यक्तीने बनावट अटक टाळण्यासाठी ₹30,000 दिले.
गुन्ह्यांना आळा घालण्यासाठी उपाययोजना
तज्ज्ञ पुराणिक यांनी AI आधारित ॲप्लिकेशनसाठी मजबूत पडताळणी प्रक्रिया लागू करण्याचे सुचवले आहे. उदाहरणार्थ, डिजिटल स्वाक्षरीसाठी लाइव्ह व्हिडिओ पडताळणी अनिवार्य करणे किंवा आधार कार्ड जोडणे यामुळे गैरवापराला प्रतिबंध करता येईल.
सायबर गुन्ह्यांपासून संरक्षणासाठी नागरिकांनी सतर्क राहणे, फसवणुकीची माहिती पोलीसांना देणे आणि डिजिटल सुरक्षेसाठी उपाययोजना स्वीकारणे गरजेचे आहे.
I am a professional film serial writer director and apart from this work I do blogging full time.I am the founder of 24 Yes Entertainment a production house.Besides this I have written and directed many OTT serials till date.