Kumbh Mela 2025 : या तारखेपासून सुरु होणार …

Kumbh Mela 2025 : प्रागराज, उत्तर प्रदेश येथे होणाऱ्या महाकुंभाची तयारी जोमात सुरू आहे. हा भव्य महाकुंभ पौष पूर्णिमेपासून, 13 जानेवारी 2025 पासून सुरू होईल आणि महाशिवरात्री, 26 फेब्रुवारी 2025 पर्यंत 45 दिवस चालणार आहे.

या काळात त्रिवेणी संगम श्रद्धेचा अद्भुत देखावा सादर करतो. संत आणि ऋषींचा या महाकुंभात सहभाग अनिवार्य असतो, कारण त्यांची उपस्थिती या आयोजनाला वेगळेच महत्त्व देते. महाकुंभातील शाही स्नान संतांच्या मिरवणुकीनंतरच सुरू होते. महाकुंभातील आखाड्यांच्या भव्य मिरवणुका म्हणजे शाही सोहळा, ज्यामध्ये हत्ती, घोडे आणि आकर्षक सजावटीने सजलेल्या रथांवर संतांचा जलसंपदा होतो.

चला, शाही मिरवणूक कोण नेतृत्व करते आणि कोणाला यामध्ये सहभागी होण्याचा अधिकार आहे हे समजून घेऊ.

हे हि वाचा – Aghori : अघोरी कोण आहेत ? कुंभमेळ्यात अघोरींचे रहस्यमय अस्तित्व

आखाडा म्हणजे काय?

महाकुंभाच्या संदर्भात ‘आखाडा’ या संज्ञेचे महत्त्व समजून घेणे आवश्यक आहे. आखाडा म्हटल्यावर अनेकांच्या मनात कुस्तीचा विचार येतो. परंतु, महाकुंभात ‘आखाडा’ म्हणजे संत आणि तपस्वींनी स्थापन केलेला संघ किंवा गट.

8व्या शतकात आदिगुरू शंकराचार्यांनी सनातन धर्माचे रक्षण करण्यासाठी तपस्वींना एकत्र आणून ‘आखाडे’ निर्माण केले. सनातन जीवनपद्धतीचे संरक्षण हे या आखाड्यांचे उद्दिष्ट होते. या आखाड्यांतील संत, तपस्वी आणि संन्यासी केवळ धर्मग्रंथांचेच नव्हे, तर शस्त्रास्त्रांच्या ज्ञानातही प्रवीण असतात.

Kumbh Mela 2025 पेशवाई समारंभ

प्रागराज येथे होणाऱ्या ( Kumbh Mela ) महाकुंभाच्या या महान धार्मिक सोहळ्यात लाखो संत आणि आखाड्यांचा सहभाग असतो. परंतु, या भव्य महोत्सवातील मुख्य आकर्षण म्हणजे संतांची पेशवाई मिरवणूक. महाकुंभात पोहोचण्यासाठी संत आणि तपस्वी त्यांच्या आखाड्यातून भव्य मिरवणूक काढतात, ज्याला ‘पेशवाई’ म्हणतात.

या मिरवणुकीत संगीत बँड, सजवलेले हत्ती-घोडे, आणि शाही रथ यांचा समावेश असतो, ज्यामुळे संपूर्ण सोहळ्याला राजेशाही थाट लाभतो.

या रथांवर पूजनीय गुरु, संत किंवा महंत बसलेले असतात, तर भक्तगण पायी चालत गाणी गातात आणि नाचतात. पेशवाईमध्ये आखाड्यांचे प्रमुख, नागा साधू, आणि भक्तांचा समावेश असतो. ही मिरवणूक आखाड्यांच्या वैभव, सामर्थ्य, आणि शिस्तीचे प्रतीक मानली जाते. संगम नगरीत ही पेशवाई पाहण्यासाठी भक्तांची मोठी गर्दी होते.

महाकुंभ शाही स्नान

महाकुंभातील शाही स्नानाला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. हे विशिष्ट तारखांना घेतले जाते, जसे मकर संक्रांती, मौनी अमावस्या, बसंत पंचमी, माघी पूर्णिमा, आणि महाशिवरात्री. येत्या 2025 च्या प्रागराज महाकुंभात, जो 13 जानेवारीपासून सुरू होईल, शाही स्नानाचा प्रारंभ जुना आखाड्याच्या नेतृत्वाखाली त्रिवेणी संगमावर होईल.

महाकुंभातील भव्य मिरवणूक आणि पेशवाईनंतर विविध आखाड्यांतील संत आणि नागा साधू प्रथम शाही स्नान करतात. त्यांच्या स्नानानंतरच सामान्य भक्त संगमात पवित्र स्नान करतात. त्यामुळे पेशवाई आणि शाही स्नान यांचा परस्परांशी अतिशय जवळचा संबंध आहे.