New Parliament Building : आसनक्षमतेत वाढ करण्यापासून ते मोराच्या थीमच्या आतील भागापर्यंत, नवीन संसद भवन प्राचीन आणि आधुनिक डिझाइनचा एक अद्भुत संगम आहे. एक नजर टाकूया भारताच्या नव्या संसद भवनावर –
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते 28 मे रोजी नूतनीकरण करण्यात आलेल्या सेंट्रल व्हिस्टा प्रकल्पाचा एक भाग असलेल्या भारताच्या नवीन संसद भवनाचे उद्घाटन झाले . २०१९ मध्ये या इमारतीच्या बांधकामाला सुरुवात झाली आर्किटेक्ट बिमल पटेल यांनी या नव्या संसदभवनाचे डिझाइन केले आहे.
01 त्रिकोणी आकार
नवीन इमारत त्रिकोणी आकाराची आहे. कारण तो ज्या भूखंडावर बांधलेला आहे तो त्रिकोण आहे. या नवीन संसद भवनाचा त्रिकोणी आकार हा वेगवेगळ्या धर्माच्या पवित्र भूमितीचे द्योतक आहे. त्याची रचना आणि साहित्य जुन्या संसदेला पूरक आहे, ज्यामध्ये दोन इमारती संकुल म्हणून वापरल्या जाऊ शकतात.
02 बांधलेले क्षेत्र
New Parliament Building तीन मजली असून त्याचे बांधकाम क्षेत्र फळ ६४,५०० चौरस मीटर आहे. जुन्या लोकसभेच्या सभागृहात ५४३ जागा होत्या या सभागृहात ८ जागा असतील. जी भविष्यात १,२७२ पर्यंत वाढवता येऊ शकते. सेंट्रल हॉल नसल्यामुळे जुन्या इमारतीचा पाया असलेल्या दोन्ही सभागृहांच्या संयुक्त बैठकीसाठी लोकसभेचा वापर केला जाणार आहे.
03 प्रवेश
राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती, लोकसभा अध्यक्ष आणि पंतप्रधान यांच्यासाठी या इमारतीत तीन बाजूंनी तीन प्रवेशद्वार आहेत. संसदेच्या दौऱ्यासाठी येणाऱ्या पर्यटकांसह सर्वसामान्यांना प्रेस ट्रस्ट ऑफ इंडियाच्या इमारतीजवळून प्रवेश दिला जाणार आहे. बांधकाम काळापासून येथे तात्पुरते रिसेप्शन कार्यरत आहे.
04 इको फ्रेंडली
हरित बांधकाम तंत्राचा वापर करून ते बांधण्यात आले आहे. जुन्या इमारतीच्या तुलनेत नव्या इमारतीमुळे विजेचा वापर ३० टक्क्यांनी कमी होईल, अशी अपेक्षा आहे. रेन वॉटर हार्वेस्टिंग आणि वॉटर रिसायकलिंग सिस्टिमचा समावेश करण्यात आला आहे. गृहनिर्माण आणि नागरी व्यवहार मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, पुढील 150 वर्षे याचा वापर करता येईल अशा पद्धतीने याची रचना करण्यात आली आहे.
05 भूकंप सुरक्षित
New Parliament Building कोडनुसार दिल्ली सेस्मिक झोन-५ मध्ये असल्याने ही इमारत भूकंप-सुरक्षित करण्यात आली आहे. या प्रकल्पातील कायदेशीर आव्हानांविरोधात युक्तिवाद करताना सरकारने विद्यमान संसद भवनाला भूकंपाचा धोका असल्याचे निदर्शनास आणून दिले होते. तर नवीन संसद भवन भूकंपरोधक आहे.
06 लोकांचे घर
नवीन लोकसभा सभागृह मोराच्या थीमवर बांधण्यात आले आहे, भिंतींवर आणि छतावर कोरलेल्या मोर या राष्ट्रीय पक्ष्याच्या पंखांसारखे डिझाइन केलेले डिझाइन, टील कार्पेटसह पूरक आहेत. राज्यसभेचे सभागृह लाल कार्पेटने सजविण्यात आले असून त्याची थीम कमळ आहे. लोकसभा आणि राज्यसभेत एकाच बाकावर दोन खासदार बसू शकतील आणि प्रत्येक खासदाराच्या डेस्कवर टच स्क्रीन असेल.
07 राज्य परिषद
राज्यसभेच्या सभागृहात २५० खासदारांच्या आसनक्षमतेच्या तुलनेत ३८४ खासदारांची आसन क्षमता आहे. परिसीमनानंतर भविष्यात खासदारांच्या संख्येत होणारी वाढ लक्षात घेऊन दोन्ही सभागृहांची वाढीव क्षमता निश्चित करण्यात आली आहे.
08 संविधान हॉल
New Parliament Building मध्ये कॉन्स्टिट्यूशन हॉल आहे, जिथे भारतीय लोकशाहीचा प्रवास मांडण्यात आला आहे.
09 खासदारांसाठी सुविधा
खासदारांना लाऊंज, डायनिंग हॉल आणि लायब्ररीची सुविधा असेल. वडाच्या झाडाने ही इमारत मध्यवर्ती अंगणात उघडते.
10 ऑफिस स्पेस
जुन्या इमारतीत तीन ऐवजी नव्या इमारतीत सहा नवीन समिती खोल्या आहेत. याशिवाय मंत्रिमंडळ कार्यालयांची निर्मिती करण्यात आली आहे.
Read more: New Parliament Building : भारताची नवी संसद भवनप्रभू श्री रामचंद्रांची मूर्ती पुण्यातील वासुदेव कामत यांच्या चित्रातील नमुन्याच्या आधारे बनणार
I am a professional film serial writer director and apart from this work I do blogging full time.I am the founder of 24 Yes Entertainment a production house.Besides this I have written and directed many OTT serials till date.