
सोशल मीडियावर रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने काळ्या शाईने चेक लिहिण्यास बंदी घातल्याचा दावा करणारा एक पोस्ट व्हायरल झाला आहे. या पोस्टमुळे अनेकजण संभ्रमित झाले असून, अशा निर्णयामागील कारणांबद्दल कुतूहल व्यक्त केले जात आहे. परंतु हा दावा पूर्णपणे चुकीचा आहे.
हे हि वाचा – RBI Guidelines : EMI भरणाऱ्या कर्जदाराना दिलासा ! 1 एप्रिल पासून नियम लागू
प्रेस इन्फॉर्मेशन ब्युरो (PIB) ने त्यांच्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वरून या अफवेचा पर्दाफाश केला. PIB ने स्पष्ट केले की, “सोशल मीडियावर दावा करण्यात येत आहे की रिझर्व्ह बँकेने काळ्या शाईने चेक लिहिण्यास मनाई केली आहे. हा दावा पूर्णपणे चुकीचा आहे.
चेक लिहिण्यासाठी विशिष्ट शाईच्या रंगाबाबत RBI ने कोणताही आदेश दिलेला नाही.” PIB च्या या विधानामुळे ग्राहकांना दिलासा मिळाला असून, अधिकृत स्रोतांवर विश्वास ठेवण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. सोशल मीडियावर फिरणाऱ्या बनावट माहितीसंबंधी सतर्क राहण्याचा सल्ला जनतेला देण्यात आला आहे.
चेक लिहिण्यासंदर्भात RBI चे काय म्हणणे आहे?
रिझर्व्ह बँकेच्या चेक ट्रंकेशन सिस्टम (CTS) नुसार, ग्राहकांनी चेक लिहिताना प्रतिमा-अनुकूल आणि स्थिर शाईचा वापर करावा, जेणेकरून ते वाचता येण्यास सोपे असेल व बदलण्याचा धोका टाळता येईल. तथापि, RBI ने चेकसाठी विशिष्ट शाईच्या रंगाबाबत कोणताही नियम लागू केलेला नाही.
RBI ने हेही पुन्हा एकदा स्पष्ट केले आहे की, चेकवरील महत्त्वाच्या तपशीलांमध्ये, जसे की प्राप्तकर्त्याचे नाव किंवा रक्कम (अंकी किंवा शब्दांमध्ये), बदल करण्याची परवानगी नाही. कोणत्याही बदलासाठी नवीन चेक जारी करावा लागतो. हा उपाय फसवणूक टाळण्यासाठी व व्यवहारांची विश्वासार्हता सुनिश्चित करण्यासाठी करण्यात आला आहे.
चेक म्हणजे काय?
चेक हा एक प्रकारचा हस्तांतरणीय दस्तऐवज आहे, जो बँकिंग व्यवहारांसाठी वापरला जातो. HDFC बँकेच्या वेबसाईटनुसार, चेक हा बँकेला दिलेला आदेश असतो की, चेकवर नमूद व्यक्तीस ठराविक रक्कम अदा करावी. हा व्यवहार व देयकांसाठी एक सुरक्षित माध्यम आहे.
PIB ने जनतेला बनावट माहितीपासून सावध राहण्याचे आवाहन केले असून, अधिकृत सरकारी स्रोतांवर विश्वास ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. सद्य अफवा ही ऑनलाइन माहितीवर विश्वास ठेवण्यापूर्वी किंवा ती शेअर करण्यापूर्वी सत्यता पडताळून पाहण्याचे स्मरण करून देते.
I am a professional film serial writer director and apart from this work I do blogging full time.I am the founder of 24 Yes Entertainment a production house.Besides this I have written and directed many OTT serials till date.